25.05.2022 İstanbul
Elektrikli çalışmalarda İSG yaklaşımları neler olmalıdır?
Elektrik hayatımızın vazgeçilemez bir parçasını oluşturuyor. Bilgisayarlarımız, cep telefonlarımız, radyo, televizyon gibi gün içinde sıklıkla kullandığımız birçok alet elektrikle çalışmaktadır.
Peki bu cihazlarda herhangi bir arızanın kontrolü ya da onarımı sırasında nasıl tedbirler alıyoruz?
Elektrik hayatımızın çok büyük bir parçası olduğu gibi aslında bir o kadar da tehlikeli bir enerji çeşididir. Kontrolsüzce ve acele yapılan herhangi bir bakım ya da onarım işlemi, devrede bulunan akıma kapılmamıza neden açabilir. Devre üzerinde hareket eden (+) ve (-) yüklerin oluşturduğu akım olarak adlandırılan yüklerin hareketi bizi uzuv kesilmesi hatta ölüme kadar götürebilecek kötü durumlarla karşı karşıya bırakabilir.
Alternatif ya da doğru akım durumuna bakılmaksızın etkin değeri 50 V üstündeki gerilimler tehlikeli gerilimlerdir. Bu tip gerilimler altında kalp her ne kadar yine atmaya devam etse de kalbin bu rutin dışı ilerleyişine “fibrilasyon” denir. Fibrilasyon halinde kalp artık normal çalışamaz ve kan pompalama görevini yapamaz.
Bakım onarım veya kontrollerimizde nasıl önlemler alacağımıza gelin bir bakalım:
Elektrikli çalışmalarımız sırasında alacağımız basit ama etkili tedbirler hayatımızı kurtarabilir. Örneğin elektrikli bir cihazda yapacağımız kontrol, onarım ya da bakım gibi aktivitelerimizde cihazın yanlışlıkla aktif hale gelmesini engellemek için sigorta kilidi olarak adlandırılan özel aparatlar kullanılabilir. Bu sigorta kilitlerinin birden çok farklı modeli bulunmaktadır. TORA, tornavida gerektirmeyen sigorta kilitlerini tüm personellerine dağıtmaya başladı. Bu özel kilitler sayesinde üzerinde işlem yapılan cihazın sigortasının işlem yapan personelden habersiz bir şekilde aktif edilmesinin önüne geçilmiş oluyor.
Başka bir örnek olarak da duvarda ya da zeminde yapacağımız herhangi bir kazı, delik delme ya da çivi çakma gibi çok basit işlerde bile duvardan ya da zeminden geçen kablolara temas ederek ark oluşturma ya da akıma kapılarak çarpılma gibi bir çok tehlike ile karşı karşıyayız. Duvardan geçen kabloları tespit etmek sanıldığı kadar basit olmuyor. Kabloların takibi için yapının elektrik projelerine baksak da bazen projelere uygun olmayan ya da projelerde belirtilmeyen akım taşıyan kablolar karşımıza çıkabiliyor. Bunun için kesin doğrulukta bize kabloların, duvardaki kirişlerin ya da yerlerini tespit eden mühendislik çözümleri ile kendimizi duvardaki kablonun parçalanarak çarpılma gibi risklerinden koruyabiliriz.
TORA, bu tür risklerden korunmak için Bosch marka GMS 100 M model cihazları sahada aktif olarak kullanmaktadır. Cihazlar duvardan ya da zeminden geçen akın taşıyan ya da taşımayan iletkenleri algıladığından kabloların takibi ile işlem yapılacak alan kesin bir doğruluk ile belirlenebilmektedir.
Bununla birlikte sahada kullandığımız anti-statik ve çelik burunlu ayakkabılarımız, baretlerimiz, dielektrik kauçuk paspaslarımız gibi iş güvenliği ekipmalarımız da gerilime karşı dayanıklı olduklarından bu tür risklerden korunmamıza yardımcı olmakta.
Elektrik tesisatının, cihazlarının veya çıplak iletkenlerinin daima gerilim altında bulunduğu kabul edilmeli ve teknik bir zorunluluk olmadıkça gerilim altında elektrik onarımı yapılmamalıdır.
Elektrik tesisatı veya teçhizatının bakım ve onarımında bunları devreden çıkaracak bir devre kesme tertibatı bulunmalı, devreden çıkarıldıktan sonra bunların topraklı olması hali devam etmelidir.
Alçak gerilimli tesislerde yapılacak işlere girişilmeden önce gerilim kesilmelidir. Ancak zorunluluk hallerinde, çalışma müsaadesi veya hizmet talimatında sayılan şartlar dahilinde ve yukarıdaki hususlara uyularak çalışma yapılması gerekir.
Gerilim altındaki elektrik devrelerinin, elektrik makinelerinin veya cihazlarının bakım ve onarımı, bu işle görevlendirilen yetkili ve ehliyetli teknik elemanlar tarafından veya bunların gözetimi ve sorumluluğu altında diğer şahıslar tarafından yapılmalıdır.