16.09.2022 İstanbul

Akaryakıt Dökülmelerinde SEÇ Uygulamaları

Akaryakıt ürünleri parlayıcı, patlayıcı ve yanıcı ürünlerdir. Akaryakıt dolum esnasında satış araca yakıt verilirken fazla dolum sonucu taşma veya tabancanın yerinden çıkması, yakıt transfer esnasında hortumun çıkması hortum bağlantı yerlerinden kaçırması, varilin devrilmesi delik olması, mekanik servis bakım onarım esnasında yanlış uygulamalar  yakıt dökülmeleri, fışkırmaları ya da taşmalarına neden açabilir.

Benzin ve türevlerinin buharlaşma sıcaklığı yaklaşık- 40 derece olması nedeniyle kapalı kaplar dışına çıkma durumunda hızlıca buharlaşarak daima tehlikeli(parlayıcı, patlayıcı) bir ortam yaratmaktadır. Motorin ve türevi ürünlerin buharlaşma sıcaklığı daha yüksek olsa da basınç, rüzgâr, katkı maddeleri ve ürün karışıklığı gibi nedenler yüzünden tehlikeli olarak değerlendirilmektedir.

Tehlikeyi oluşturan ana etken normal ortam sıcaklığında sıvı fazda olan bu maddelerin atmosfer basıncına çıktıklarında çok hızlı bir şekilde buharlaşmalarıdır. Dökülen akaryakıt miktarı az da olsa burada önemli olan akaryakıtın hızla buharlaşmasıdır. Rüzgâr ile akaryakıt buharı bir yerde birikebilir, ya da istasyondaki olası ateş kaynakları ile hemen tutuşabilir.

Dökülme sonrası sıvı yayılmadan hızlıca önlemlerin alınması gerekmektedir.  İlk yapılması gereken akaryakıt kaynağının döküntüsünü engellemek yani  enerjinin kesilmesi (acil stop butonuna basılması, sigortanın kapatılması), vana ya da benzeri ekipmanların kapatılmasıdır.

Yakıtın yayılmasını önlemek için;

  • Kuru kimyevi tozlu yangın söndürücü tüp ile müdahale edilmesi,
  • Absorban malzeme (Spil-kit emici pedler), kum, talaş ile yayılmasını önlemek,
  • Yakıtın yayıldığı alanın çevrilmesi
  • Araç ve yaya trafiğinin kontrollü olarak yönlendirilmesi
  • Her daim yanımızda LEL cihazı bulundurularak LEL değerlerinin ölçülmesi,
  • Dökülen yakıtı ATEX veya Exproof olan vakum pompaları ya da transfer pompaları ile yayılan yakıtı uygun (antistatik, topraklamalı) varil ya da benzer kaplara açılması

Yukarıda belirtilen uygulamalar eğitimli ve yetkin personeller kişiler tarafından yapılmalıdır. TORA, her sene düzenlemiş olduğu SEÇ haftasındaki yakıt dökülmesi – fışkırması eğitimleri hem teorik hem de uygulamalı olarak düzenler. Ayrıca saha çalışmalarında da ara ara hem kendi personel ekibine hem de Bölge Servisleri personellerine uygulamalı tatbikatlar yapılarak alınacak önlemleri pekiştirmekte.