21.02.2017 İstanbul

TORA Çevre E-Bültenler İle Bilgilendiriyor

TORA Çevre, aylık e-bültenler ile sürdürülebilir çevre uygulamaları hakkında bilgilendirmeyi hedefliyor.

TOPRAK KİRLİLİĞİ

Dayanak

Toprak kirliliği son dönemde sıkça duymaya başladığımız, önümüzdeki dönemde de ilgili yönetmelik kapsamında sıkça duyacağımız bir kavramdır.

08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik” toprak kirliliği ile ilgili düzenlemedir. Yönetmelik 08.06.2015 tarihinde tüm maddeleri ile yürürlüğü girmiştir.

Tespit ve Değerlendirme

Yönetmelikle birlikte, öncelikli olarak mevcut durumu değerlendirmek için işletmelerden “Faaliyet Ön Bilgi Formu” adlı form ile işletmelerde depoladıkları kimyasalların cinsleri, miktarları, depolama koşulları, emniyet önlemleri ve yaşanmış kazalarla ilgili bilgiler toplanmıştır.

Bu formlardan elde edilen bilgiler Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sistemi’ne yüklenmiş ve işletmeler risklerine göre sınıflandırılmış ve Şüpheli Sahalar belirlenmiştir.

Yapılan sınıflandırma sonrasında İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri tarafından saha denetlemesi yapılmakta ve değerlendirmelere göre şüpheli saha kararı kaldırılmakta veya toprak etütleri ile detaylı tespit çalışmaları talep edilmektedir.

Toprak kirliliği konusunda çalışma yapabilmek için firmaların T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan, Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik yeterlilik Tebliği kapsamında Yeterlilik Belgesi alması gerekmektedir.

Yapılacak tespit çalışmalarında temel amaç toprak ve su numuneleri alarak işletmede bir toprak kirliliğinin olup olmadığını, kirlilik mevcut ise boyutları ve etkilerini değerlendirmektir.

Yönetmelik kapsamında yapılan tüm çalışmalar İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’nün kontrolünde gerçekleştirilmekte olup, yapılacak her işlem için komisyonun onayı alınması gerekmektedir.

Saha çalışmalarında öncelikli olarak işletme hakkında detaylı bilgi toplanmalıdır. İşletmenin ne zaman kurulduğu, işletmede gerçekleştirilen faaliyetler, potansiyel kirletici kaynakları ve kirleticilerin miktarları, yaşanmış kazalar gibi kirliliğe neden olabilecek durumlar bir risk analizi yapılarak değerlendirilmelidir.

Potansiyel kirlilik kaynaklarının etrafı en az üç (3) nokta ile sarılacak şekilde toprak numunesi alınmalıdır. Potansiyel kirletici kaynakları birbirine yakın ise tespit edilecek örnekleme noktaları kesiştirilebilmektedir.

Mevcut düzenlemelerde kirletici parametreler için limit değer uygulaması olmadığı için, sahadan alınacak numunelere ek olarak referans numune olarak tanımlanan, sahanın toprak karekterini gösteren ancak kirlilikten etkilenmediği düşünülen bir bölgeden alınacak bir numune daha vardır. Referans numune de diğer toprak numuneler ile akredite laboratuvarda analiz edilmekte, toprak numunelerinin analiz sonuçları referans numunenin analiz sonuçları ile karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırmaya göre de saha sınıflandırılmaktadır.

Toprak ile yeraltı suları sürekli olarak etkileşim içerisinde olduğu için, yapılacak tespit çalışmalarında yeraltı sularının kontrolü de önemlidir.

Yeraltı suyu hareket halinde olduğu için, yeraltı suyu numunesinin alınmasına ek olarak yeraltı suyunun akış yönü de belirlenmelidir. Suyun akış yönünü belirlemek için de en az üç (3) noktadan su numunesi alınmalı ve su seviyesinin yükseklikleri karşılaştırılmalıdır.

Yapılan çalışmalar sonrasında hazırlanacak olan rapor İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerine sunularak süreç ilerletilmektedir.

Süreci yönetmelik terimleri ile özetleyen şemaları  aşağıda bulabilirsiniz.

Şüpheli Saha Değerlendirme Kriterleri

Aşağıdaki durumlardan herhangi birinin işletmenizde var olması durumunda işletmeniz Şüpheli Saha olarak sınıflandırılacaktır.

Faaliyet sahasında tehlikeli kimyasalların bulunması ve herhangi bir tehlikeli kimyasal için depolama şekline bağlı olarak:

Depolama için:

  • Zemin izolasyonunun bulunmaması, veya
  • Drenaj sistemi olmayan açık alanın kullanılması.

Yüzey tankları için:

  • Sızıntı kontrolü bulunmaması, veya
  • Borularda sızıntı kontrolü bulunmaması, veya
  • Zemin izolasyonunun bulunmaması.

Yeraltı tankları için:

  • Tek cidarlı olması, veya
  • Tank yaşının 10 yıl ve üzeri olması, veya
  • Sızıntı kontrolünün bulunmaması, veya
  • Borularda sızıntı kontrolü bulunmaması, veya
  • Korozyon koruması veya katodik korumanın bulunmaması.

Faaliyet sahasında endüstriyel kaza meydana gelmesi.

Faaliyet sahasında tehlikeli atıkların geçici olarak depolanması ve:

  • Depolanan atıklardan herhangi birinin “Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik” EK IV Atık Listesinde (A) ile işaretlenmiş atık olması, veya
  • Tehlikeli atık geçici depolama alanında geçirimsiz tabaka bulunmaması, veya
  • Tehlikeli atık geçici depolama alanı çevresinde drenaj sistemi bulunmaması.
  • Faaliyet sırasında oluşan endüstriyel atıksu için arıtma tesisinin bulunmasıve:
  • Arıtma çamurunun faaliyet sahasında geçici olarak depolanması, veya
  • Arıtılmış atıksuyun araziye deşarj edilmesi.

Yükümlülükler

Faaliyet Ön Bilgi Formu Teslimi

MADDE 8 – (1) Ek-2, Tablo 2’de yer alan faaliyetleri yürüten mevcut faaliyet sahipleri ile yeni başlayacak faaliyet sahipleri Ek-3’de yer alan Faaliyet Ön Bilgi Formunu Kirlenmiş Sahalar Bilgi Sisteminde doldurarak il müdürlüğüne bildirir.

İşletmenin NACE Kodu (Nomenclature of Economic Activities) Tablo 2’de yer alıyorsa, toprak kirliliği ile ilgili sürecin başlatılması gerekmektedir. Alınacak numunelerde yapılacak analiz içerikleri de bu NACE kodlarına göre belirlenmektedir.

Kirlilik Bildirimi

Toprak Kirliliğin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik kapsamında herhangi bir işletmede meydana gelecek veya sahibi olduğu araçların yapacağı kazalar sonucu oluşacak toprak kirliliğini bildirme yükümlülükleri bulunmaktadır. Bildirimlerin İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerine yapılması gerekmektedir. Bildirim yapılmaması durumunda 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20.Maddesi (g) bilgi verme ve bildirim yükümlülüğü ve (j) bendi toprak kirliliği gereği cezai işlem uygulanır.

TORA Çevre aylık bültenlerine üye olmak için info@toracevre.com e-mail adresine bir email göndermeniz yeterlidir.

Detaylı bilgi için : http://www.toracevre.com